Zarządzenie Nr 6 /2024 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Policznie z dnia 03.04.2024r.
Zarządzenie Nr 6 /2024
Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Policznie
z dnia 03.04.2024r.
w sprawie: wprowadzenia Standardów ochrony małoletnich w Gminnym Ośrodku
Pomocy Społecznej w Policznie.
Na podstawie: ustawy z 28 lipca 2023r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2023r. poz. 1606); ustawy z dnia 13 maja 2016r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym (Dz. U. z 2023r. poz. 1304 ze zm.);
zarządza się, co następuje:
§ 1
Wprowadza się do stosowania przez wszystkich pracowników oraz osób świadczących usługi dla GOPS w Policznie, zwane dalej Standardami.
§2
Standardy stanowią Załącznik Nr 1 do niniejszego Zarządzenia.
§3
Standardy zamieszcza się na stronie internetowej GOPS w Policznie.
§4
Zarządzenie Kierownika GOPS w Policznie wchodzi w życie z dniem podpisania.
Kierownik
Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Policznie.
Załącznik nr 1
Do zarządzenia Nr 6/2024 z dnia 03.04.2024r.
Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Policznie
w sprawie wprowadzenia standardów ochrony małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Policznie
Standardy ochrony małoletnich w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Policznie
Na podstawie art. 22b ustawy z dnia 13 maja 2016r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich ( Dz. U. z 2023r. poz. 0304 z późn. zm.) oraz art. 7 i 10 ustawy z dnia 28 lipca 2023r. o zmianie ustawy - Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023r. poz. 1606) wprowadza się standardy ochrony małoletnich przed krzywdzeniem, zwanymi dalej „Standardami”.
Niniejsza procedura określa najważniejsze zasady i założenia związane z zapewnieniem maksymalnego poziomu bezpieczeństwa małoletnich, będących podopiecznymi Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Policznie, określanego dalej jako GOPS, a także gwarantujące najwyższy poziom ochrony małoletnich, na rzecz których realizowane są usługi świadczone przez GOPS, a w szczególności osoby świadczące usługi opiekuńcze, specjalistyczne usługi opiekuńcze, usługi asystencji dla osoby z niepełnosprawnością – na rzecz obsługiwanego przez GOPS Gminnego Zespołu Interdyscyplinarnego.
- Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnim a pracownikami GOPS-u w Policznie a także osobami świadczącymi usługi na jego rzecz, a w szczególności zachowania niedozwolone wobec małoletnich.
- Pracownicy oraz osoby świadczące usługi na umowę zlecenie GOPS w Policznie mający bezpośredni kontakt z małoletnimi powinni wykonywać swoje zadania w sposób zapewniający poszanowanie praw osób trzecich , w szczególności praw dzieci, z szacunkiem oraz w sposób uprzejmy i kulturalny.
- Niedopuszczalne jest stosowanie wobec małoletnich jakichkolwiek form przemocy słownej, a tym bardziej fizycznej.
- Osoby, o których mowa w pkt. 1.1 mają obowiązek powstrzymać się od jakichkolwiek zachowań, które mogłyby naruszać przestrzeń osobistą małoletniego, powodować u niego poczucie zagrożenia, dyskomfortu lub strachu.
- Osoby, o których mowa w pkt. 1.1 powinny zwracać uwagę na niepokojące zachowania małoletnich, które mogą świadczyć o ich krzywdzeniu i powinny podjąć próbę kontaktu z małoletnim w przypadku powzięcia podejrzenia takiego krzywdzenia. Jeżeli małoletni próbuje nawiązać kontakt z osobą zatrudnioną w GOPS w Policznie, powinien on go wysłuchać i w miarę możliwości, uzyskać możliwie najpełniejszą informację o sytuacji małoletniego.
- Szczególnie należy mieć na uwadze:
- krzywdzenie dziecka – należy przez to rozumieć- każde zamierzone lub niezamierzone działanie oraz zaniechanie działań ze strony osoby dorosłej, które ujemnie wpływa na rozwój fizyczny lub psychiczny dziecka (WHO). Krzywdzenie dzieci to też bezczynność społeczeństwa lub instytucji, a także rezultat takiej bezczynności, który ogranicza równe prawa dzieci i zakłóca ich optymalny rozwój. Można wyróżnić następujące wymiary zjawiska krzywdzenia dziecka:
a. przemoc psychiczna- przymus, groźby, obrażanie, wyzywanie, krytykowanie, straszenie,
szantażowanie, krzyczenie, lekceważenie, karanie/ ciszą, milczeniem, izolacja itd.
b. przemoc fizyczna – szarpanie, kopanie, popychanie policzkowanie, przypalanie papierosem,
bicie ręką przy użyciu przedmiotów, klaps, stosowanie nadmiernej siły przy zatrzymywaniu
dziecka itd.
c. przemoc seksualna- gwałt, wymuszenie pożycia seksualnego, wymuszenie nieakceptowalnych
zachowań seksualnych, przekraczanie granic fizyczności dziecka, dotyk bez jego zgody, itd.
d. przemoc ekonomiczna – unikanie płacenia alimentów, zakazywanie członkowi rodziny pracy
lub edukacji w celu zdobycia zatrudnienia, przywłaszczenie do swoich celów wspólnych
środków na utrzymanie rodziny, itd.
e. zaniedbanie – głodzenie, niedostarczanie odpowiedniej ilości jedzenia, nieodpowiednia higiena
lub jej brak, niezgłaszanie się z dzieckiem do lekarza ( gdy tego wymaga), brak leczenia mimo
zaleceń lekarzy, niedopilnowanie w kwestii edukacji, brak zainteresowania, w jaki sposób
dziecko spędza wolny czas, jakie ma zainteresowania, problemy oraz potrzeby.
f. alienacja rodzicielska – ograniczenie kontaktu i izolowanie dziecka od drugiego rodzica,
odcinanie drugiego rodzica od informacji dotyczących dziecka, wymazywanie drugiego rodzica
z życia dziecka, niszczenie zdjęć i pamiątek, przedstawianie drugiego rodzica w złym świetle,
zakazywanie dziecku swobodnego mówienia i wyrażania miłości do drugiego rodzica.
g. cyberprzemoc – przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyjnych.
Podstawowe formy zjawiska to nękanie, straszenie, szantażowanie, z użyciem sieci,
publikowanie lub rozsyłanie ośmieszających, kompromitujących informacji, zdjęć, filmów
z użyciem sieci oraz podszywanie się w sieci pod kogoś w brew jego woli.
- przemocy domowej – należy przez to rozumieć jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
a. narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
b. naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
c. powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby
cierpienie lub krzywdę;
d. ograniczające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub
uzyskania samodzielności finansowej;
e. istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
- Zasady i procedura podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego, a także składania zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego , zawiadamiania sądu opiekuńczego, prokuratury.
- w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego pracownik/ osoba świadcząca usługi dla GOPS w Policznie ma obowiązek niezwłocznego poinformowania bezpośredniego przełożonego o tym fakcie w formie ustnej, a także formie pisemnej, poprzez przedłożenie stosownej notatki służbowej.
- Przekazanie informacji, o której mowa w pkt. 2.1 powinno nastąpić jeszcze w tym samym dniu w którym pracownik powziął podejrzenie lub uzyskał informację. Jeżeli pracownik nie jest już obecny w danym dniu w siedzibie GOPS w Policznie ma obowiązek przekazać informację telefonicznie kierownikowi GOPS lub dzielnicowemu Komendy Powiatowej Policji w Zwoleniu.
- Po przekazaniu informacji, o której mowa w pkt. 2.1 do bezpośredniego przełożonego pracownika, osoba ta powinna w pierwszej kolejności ustalić czy zachodzą przesłanki uzasadniające wszczęcia procedury odebrania dziecka na podstawie art. 12a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej, a następnie ustalić jakie podmioty i instytucje powinny zostać poinformowane o podejrzeniu krzywdzenia małoletniego.
- W celu poczynienia ustaleń, o których mowa w pkt. 2.3 pozyskane informacje przekazane zostają do przełożonego, który niezwłocznie przekazuje sprawę Grupie Diagnostyczno- Pomocowej, powołanej przez Zespół.
- Jeżeli w wyniku ustaleń, o których mowa w pkt. 2.3 i 2.4 zostanie ustalone, że zasadnym jest skierowanie do sądu rodzinnego informacji pisemnej lub wniosku, o którym mowa w art. 572 k.p.c lub złożenie zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, kierownik GOPS niezwłocznie kieruje takie dokumenty do właściwych organów ( policja, sąd, prokuratura).
- Obowiązki określone w pkt. 2.1 i 2.5 nie wpływają na obowiązek ewentualnego wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty”, zgodnie z postanowieniami pkt 3.
3.Zasadność wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty”.
3.1 Obowiązek wszczęcia procedury „Niebieskiej Karty” i wypełnienia formularza Niebieska Karta A
spoczywa na wszystkich pracownikach socjalnych i asystentach rodziny zatrudnionych w GOPS
w Policznie.
3.2 W przypadku powzięcia podejrzenia lub uzyskania informacji o krzywdzeniu małoletniego, które
może wyczerpywać znamiona przemocy domowej w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu
przemocy domowej, pracownicy GOPS, o których mowa w pkt. 3.1 mają obowiązek wypełnić
formularz Niebieskiej Karty A niezwłocznie po powzięciu informacji o zaistnieniu ku temu
przesłanek.
3.3 Wypełniając formularz Niebieskiej Karty A pracownik GOPS stosuje zasady wynikające z przepisów
ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz z rozporządzenia wykonawczego, w tym
przekazuje osobie doznającej przemocy domowej formularz Niebieskiej Karty B.
3.4 Po wypełnieniu formularza Niebieska Karta A pracownik wszczynający procedurę Niebieskiej Karty
ma obowiązek przekazać ten formularz do Przewodniczącego Zespołu Interdyscyplinarnego lub
innego jego członka w terminie pięciu dni roboczych. Za dni robocze przyjmuje się dni pracy GOPS.
4. Zasady przeglądu i aktualizacji standardów.
4.1 Niniejsze standardy podlegają weryfikacji co dwa lata pod względem zgodności z obowiązującymi przepisami
prawa oraz ocenie ich merytorycznej przydatności.
4.2 Weryfikacja, o której mowa w pkt 4.1 dokonywana jest przez Kierownika GOPS w Policznie.
4.3 W wyniku weryfikacji, o której mowa w pkt 4.2 w przypadku konieczności dokonania
natychmiastowych zmian, sporządzony zostaje raport ewaluacyjny, w którym wskazane są
ewentualne sugestie i dalsze kierunki aktualizacji standardów.
5. Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie pracowników GOPS w Policznie do stosowania standardów, zasady przygotowania pracowników do ich stosowania oraz sposób dokumentowania tej czynności.
5.1 Osobę odpowiedzialną za przygotowanie pracowników GOPS w Policznie do stosowania
standardów wyznacza Kierownik GOPS w Policznie.
5.2 Kierownik GOPS w Policznie może zlecić zadanie, o którym mowa w pkt 5.1 podmiotowi
zewnętrznemu, dającego rękojmię należytego wykonania przedmiotowych zadań, posiadającemu
stosowne kompetencje i doświadczenie.
5.3 W ramach przygotowania pracowników GOPS w Policznie do stosowania standardów
przeprowadzone jest szkolenie pracowników w przedmiotowym zakresie.
5.4 Każdy z pracowników GOPS w Policznie składa oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami
ochrony małoletnich obowiązującymi w GOPS w Policznie.
5.5 Obecność na szkoleniu, o którym mowa potwierdzona jest imienną listą obecności.
6. Zasady i sposób udostępniania rodzicom albo opiekunom prawnym lub faktycznym oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania.
6.1 Niniejsze standardy podlegają opublikowaniu na stronie internetowej GOPS W Policznie oraz są
wywieszone w widocznym miejscu w siedzibie GOPS w Policznie.
6.2 Niezależnie od publikacji standardów w formie określonej w pkt 6.1, pracownik GOPS realizujący
usługi względem małoletniego przekazuje wersję zupełną niniejszych standardów rodzicom,
opiekunom prawnym lub opiekunom faktycznym małoletniego, a osoby te potwierdzają na piśmie
otrzymanie przedmiotowych standardów.
6.3 Małoletni, wobec których realizowane są usługi przez pracowników GOPS otrzymują wersję
skróconą niniejszych standardów , z zastrzeżeniem pkt.6.4.
6.4 Jeżeli rozwój psychiczny małoletniego i stan jego zdrowia świadczą o ograniczonej możliwości
zrozumienia założeń niniejszych standardów, pracownik GOPS może zaniechać obowiązku
wynikającego z pkt 6.3.
7. Osoby odpowiedzialne za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzieleniu mu wsparcia.
7.1 Za przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i udzieleniu mu wsparcia
odpowiedzialni są wszyscy pracowniczy GOPS w Policznie.
7.2 Niezależnie od obowiązku określonego w pkt 7.1 Kierownik GOPS w Policznie wyznacza pracownika
socjalnego na terenie, którego doszło do zdarzenia. Pracownik ten ma za zadanie koordynowanie,
przyjmowanie zgłoszeń o zdarzeniach zagrażających małoletniemu i organizację pomocy oraz
wsparcia dla takiego małoletniego.
7.3 Pracownikiem, o którym mowa w pkt 7.2 może być w szczególności pracownik GOPS w Policznie
będący członkiem Zespołu Interdyscyplinarnego.
8. Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniego.
8.1 Tworzy się wewnętrzny rejestr ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających
dobru małoletniego.
8.2 Rejestr, o którym mowa w pkt 8.1 przechowywany jest w siedzibie GOPS w Policznie.
8.3 Kierownik GOPS w Policznie zobowiązuje pracowników socjalnych do prowadzenia i uzupełniania
rejestru, o którym mowa w pkt 8.1.
9. Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia.
9.1 W przypadku ujawnienia krzywdy małoletniego osoby odpowiedzialne przygotowują plan wsparcia
małoletniego, z zastrzeżeniem pkt 9.2.
9.2 Jeżeli równolegle prowadzona jest procedura „Niebieskiej Karty”, w której małoletni uznany jest za
osobę doznającą przemocy, nie ustala się planu wsparcia.
9.3 Za przygotowanie i realizację planu wsparcia odpowiedzialny jest pracownik socjalny oraz asystent
rodziny realizujący swe zadania w stosunku do rodziny, w której wystąpił przypadek krzywdzenia
małoletniego.
9.4 W miarę możliwości plan wsparcia konsultowany jest z psychologiem, a jeżeli jest taka możliwość,
psycholog uczestniczy także w jego realizacji.
Załącznik Nr 2
Do zarządzenia Nr 6/2024 z dnia 03.04.2024r.
Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Policznie
w sprawie wprowadzenia standardów ochrony małoletnich
w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Policznie
Wzór
Oświadczenie o zapoznaniu się ze standardami ochrony małoletnich obowiązującymi w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej w Policznie
Ja niżej podpisana/y (imię i nazwisko) ……………………………………………………………………………..świadcząca/y
usługi / zatrudniony* w Gminnym Ośroku Pomocy Społecznej w Policznie na stanowisku
…………………………………………………………………………………………. ………… oświadczam, że zapoznałam/em się z obowiązującymi w GOPS standardami ochrony małoletnich i zobowiązuje się do ich bezwzględnego stosowania.
*niepotrzebne skreślić